Σωματική Βλάβη κατά το Ελληνικό Ποινικό Δίκαιο

Το ελληνικό Ποινικό Δίκαιο περιλαμβάνει στις διατάξεις του μια ευρεία κλίμακα πράξεων που συνιστούν σωματική βλάβη, διαβαθμισμένων αναλόγως της έντασης του πλήγματος, του τρόπου τέλεσης και του αποτελέσματος που επήλθε στον παθόντα. Παρακάτω παρουσιάζονται τα βασικά είδη σωματικής βλάβης όπως προβλέπονται στον Ποινικό Κώδικα:

Απλή Σωματική Βλάβη (Άρθρο 308 §1 εδ. α’ ΠΚ)

Αποτελεί τη βασική μορφή του εγκλήματος της σωματικής βλάβης. Τιμωρείται με ποινή φυλάκισης έως δύο (2) έτη ή χρηματική ποινή. Πρόκειται για πλημμέλημα που διώκεται κατ’ έγκληση, εκτός εάν ο παθών είναι δημόσιος υπάλληλος ή υπάλληλος πλειστηριασμού, και η πράξη τελέστηκε κατά την εκτέλεση ή εξαιτίας της υπηρεσίας του. Σε αυτή την περίπτωση η δίωξη ασκείται αυτεπαγγέλτως.

Η πράξη δεν είναι αξιόποινη εφόσον τελέστηκε με τη συγκατάθεση του παθόντος και δεν προσβάλλει τα χρηστά ήθη. Επιπλέον, η ποινική ευθύνη μπορεί να αρθεί εάν ο δράστης παρασύρθηκε από δικαιολογημένη αγανάκτηση λόγω προηγούμενης προσβολής από τον παθόντα.

Σημειώνεται ότι η απλή σωματική βλάβη μπορεί να τελεστεί και δια παραλείψεως, όταν ο δράστης έχει ειδική νομική υποχρέωση ενέργειας (άρθρο 15 ΠΚ).

Εντελώς Ελαφρά Σωματική Βλάβη (Άρθρο 308 §1 εδ. β’ ΠΚ)

Αποτελεί ήσσονος σημασίας παραλλαγή της απλής σωματικής βλάβης. Τιμωρείται με χρηματική ποινή ή παροχή κοινωφελούς εργασίας. Διώκεται κατ’ έγκληση, με εξαίρεση τις περιπτώσεις που ο παθών είναι δημόσιος υπάλληλος και η πράξη σχετίζεται με την άσκηση των καθηκόντων του – οπότε η δίωξη είναι αυτεπάγγελτη.

Η συγκατάθεση του παθόντος υπό τις ίδιες προϋποθέσεις όπως και στην απλή σωματική βλάβη αίρει το άδικο της πράξης.

Επικίνδυνη Σωματική Βλάβη (Άρθρο 309 ΠΚ)

Πρόκειται για διακεκριμένη μορφή της απλής σωματικής βλάβης, όταν η πράξη τελέστηκε κατά τρόπο που μπορούσε να επιφέρει στον παθόντα κίνδυνο ζωής ή βαριά σωματική βλάβη. Η προβλεπόμενη ποινή είναι φυλάκιση έως τρία (3) έτη.

Η διάκριση της επικίνδυνης από την απλή σωματική βλάβη εστιάζει όχι στο αποτέλεσμα αλλά στον τρόπο τέλεσης και τον εν δυνάμει κίνδυνο που αυτός συνεπάγεται, χωρίς να απαιτείται συγκεκριμένος κίνδυνος – αρκεί η δυνατότητα πρόκλησής του.

Βαριά Σωματική Βλάβη (Άρθρο 310 ΠΚ)

Η βαριά σωματική βλάβη τιμωρείται αυστηρότερα και διακρίνεται ανάλογα με τον βαθμό δόλου του δράστη:

Παράγραφος 1: Αν από πράξη απλής σωματικής βλάβης προκλήθηκε βαριά βλάβη λόγω αμέλειας, επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον ενός (1) έτους.

Παράγραφος 2: Αν ο δράστης αποδέχτηκε την πρόκληση βαριάς σωματικής βλάβης (ενδεχόμενος δόλος ή δόλος β’ βαθμού), τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον δύο (2) ετών.

Παράγραφος 2 εδ. β’: Εφόσον ο δράστης επεδίωξε (άμεσος δόλος α’ βαθμού) την πρόκληση της βαριάς σωματικής βλάβης, επιβάλλεται κάθειρξη.

Η έννοια της «βαριάς σωματικής βλάβης» ορίζεται ενδεικτικά στην §3 του άρθρου 310 ΠΚ και περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, περιπτώσεις κινδύνου ζωής, σοβαρής και μακροχρόνιας ασθένειας, αναπηρίας, μόνιμης παραμόρφωσης ή σημαντικού περιορισμού σωματικών ή πνευματικών λειτουργιών.

Θανατηφόρα Σωματική Βλάβη (Άρθρο 311 ΠΚ)

Αν από την πράξη σωματικής βλάβης επήλθε ο θάνατος του παθόντος, ο υπαίτιος τιμωρείται με κάθειρξη έως δέκα (10) έτη. Αν η πρόθεση του δράστη ήταν να προκαλέσει βαριά σωματική βλάβη, επιβάλλεται κάθειρξη χωρίς ανώτατο όριο.

Πρόκειται για έγκλημα εκ του αποτελέσματος διακρινόμενο, το οποίο απαιτεί δόλο για τη σωματική βλάβη και αμέλεια για το επελθόν θανατηφόρο αποτέλεσμα.

Σωματική Βλάβη σε Αδύναμα Άτομα (Άρθρο 312 ΠK)

Το άρθρο 312 του Ποινικού Κώδικα θεσπίζει αυστηρότερη ποινική μεταχείριση για την πρόκληση σωματικής βλάβης σε πρόσωπα που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες, όπως οι ανήλικοι ή όσοι, λόγω φυσικής ή ψυχικής κατάστασης, αδυνατούν να υπερασπιστούν τον εαυτό τους. Η διάταξη αυτή εφαρμόζεται υπό την επιφύλαξη ειδικών ποινικών νόμων που προβλέπουν ιδιαίτερες ρυθμίσεις για συγκεκριμένες περιπτώσεις.

Ειδικότερα, η απλή σωματική βλάβη σε τέτοια πρόσωπα τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον ενός έτους. Εάν η πράξη συνιστά επικίνδυνη σωματική βλάβη, η προβλεπόμενη ποινή ανέρχεται τουλάχιστον στα δύο έτη φυλάκισης. Στην περίπτωση βαριάς σωματικής βλάβης, η ποινή ορίζεται σε φυλάκιση τουλάχιστον τριών ετών, ενώ εάν η πρόκληση αυτής τελέστηκε με δόλο, επιβάλλεται κάθειρξη. Τέλος, εφόσον η σωματική βλάβη είναι θανατηφόρα, προβλέπεται ποινή κάθειρξης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο νόμος εξομοιώνει με τη βαριά σωματική βλάβη και την εκ προθέσεως πρόκληση έντονου σωματικού πόνου ή σωματικής εξάντλησης σε βαθμό επικίνδυνο για την υγεία, καθώς και ψυχικού πόνου ικανού να επιφέρει σοβαρή ψυχική βλάβη. Η μορφή αυτή κακοποίησης καλύπτει και συμπεριφορές όπως η παρατεταμένη απομόνωση του θύματος, όταν αυτή προκαλείται μεθοδικά και στρέφεται κατά αδύναμων προσώπων.

Η εν λόγω διάταξη αναδεικνύει την ιδιαίτερη προστασία που παρέχει ο Ποινικός Κώδικας στα ευάλωτα μέλη της κοινωνίας, αναγνωρίζοντας τη μειωμένη δυνατότητά τους να προστατεύσουν τα έννομα αγαθά τους και ενισχύοντας τον αποτρεπτικό και τιμωρητικό ρόλο του ποινικού δικαίου απέναντι σε τέτοιες πράξεις.

Σωματική Βλάβη από Αμέλεια (Άρθρο 314 ΠΚ)

Η σωματική βλάβη μπορεί να τελεστεί και εξ αμελείας. Αν το αποτέλεσμα είναι απλή σωματική βλάβη, προβλέπεται ποινή φυλάκισης έως δύο (2) έτη ή χρηματική ποινή ή παροχή κοινωφελούς εργασίας. Αν επέλθει βαριά σωματική βλάβη, η ποινή ανέρχεται έως τρία (3) έτη. Για εντελώς ελαφρά σωματική βλάβη προβλέπεται χρηματική ποινή ή κοινωφελής εργασία.

Η ποινική δίωξη απαιτεί έγκληση, εκτός εάν ο υπαίτιος είναι οδηγός οχήματος ή πρόσωπο που λόγω επαγγέλματος ή καθήκοντος όφειλε αυξημένη επιμέλεια – τότε η δίωξη είναι αυτεπάγγελτη.

---

Για οποιαδήποτε νομική υποστήριξη ή εξειδικευμένες νομικές συμβουλές σχετικά με αδικήματα σωματικής βλάβης, μπορείτε να επικοινωνήσετε με το γραφείο μας. Παρέχουμε νομική καθοδήγηση με υπευθυνότητα και επιστημονική ακρίβεια, προσαρμοσμένη στις ανάγκες κάθε εντολέα.

Το γραφείο μας είναι εξειδικευμένο σε υποθέσεις ποινικού δικαίου. Για οποιοδήποτε βοήθεια επικοινωνήστε μαζί μας.

Επικοινωνήστε μαζί μας 6972 324 484

Δείτε περισσότερα -> www.facebook.com/synigoria