Εντολέας μας υπέβαλε αίτημα προς την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας Θράκης για χορήγηση άδειας διαμονής ως σύζυγος Έλληνα πολίτη. Η αίτηση του απορρίφθηκε καθώς κρίθηκε από τη Διοίκηση επικίνδυνος για τη Δημόσια τάξη και ασφάλεια λόγω προηγούμενης καταδικαστικής απόφασης για κακούργημα.

Κατά της απορριπτικής απόφασης της Διοίκησης υποβάλαμε αίτηση ακύρωσης ενώπιον του Τριμελούς Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης. Η υπ. αριθμ. ΑΔ13/2024 γενναία και δίκαιη Απόφαση του Δικαστηρίου, απαντάει σε ένα διαχρονικό πρόβλημα που συναντάμε όσοι ασχολούμαστε με το προσφυγικό/ μεταναστευτικό: αυτό της σωρείας απορριπτικών αποφάσεων κατά αλλοδαπών που έχουν καταδικαστεί ακόμα και για μικρής απαξίας ποινικά αδικήματα. Οι αποφάσεις αυτές συνήθως είναι αναιτιολόγητες ή πλημμελώς αιτιολογημένες, δεν αξιολογούν το εάν πράγματι ο αλλοδαπός αποτελεί κίνδυνο για τη δημόσια τάξη και υιοθετούν μια στρεβλή αντίληψη που θα μπορούσε να καταλήξει στη φράση “μία φορά επικίνδυνος για πάντα επικίνδυνος”, στερώντας στην ουσία τους ανθρώπους αυτούς από το δικαίωμα “στη δεύτερη ευκαιρία”. 

Κύριος λόγος Ακύρωσης:

Βασικός μας ισχυρισμός ήταν ότι η Απόφαση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης σφάλει ως προς την αιτιολογία της απόρριψης της αίτησης, καθώς δεν προέβη σε εξατομικευμένη κρίση σε σχέση με την επικινδυνότητα του αιτούντα. Όπως επισημάναμε στο δικόγραφο της αίτησής μας, η προηγούμενη ποινική καταδίκη δεν συνιστά επαρκή δικαιολογητική βάση για να χαρακτηριστεί κάποιος επικίνδυνος για τη δημόσια τάξη. Απαιτείται να προκύπτει ότι ο αλλοδαπός συνιστά πραγματική και σοβαρή απειλή για τη δημόσια τάξη. Η απειλή αυτή θα πρέπει να είναι ενεστώσα, να συντρέχει ακόμα και κατά το χρόνο εκδόσεως ή εκτελέσεως της προσβαλλόμενης πράξης της Διοίκησης. Εν προκειμένω,  η Διοίκηση κατά την διαμόρφωση της κρίσης της δεν έλαβε ιδίως υπόψη την έκτιση του συνόλου της επιβληθείσας ποινής και των περιοριστικών όρων αυτής, τις προσωπικές περιστάσεις του αιτούντος, ήτοι ότι η οικογένειά του και ο ίδιος ζούνε στην Ελλάδα εδώ  20 χρόνια καθώς και ότι η μετεγκατάστασή του στη χώρα καταγωγής του θα τον οδηγούσε αφενός σε βίαιη διάσπαση της οικογενειακής ενότητας, αφετέρου και λόγω της ηλικίας του αιτούντα σε αδυναμία βιοπορισμού. Επιπλέον, δεν διαπίστωσε ως όφειλε εάν σε παρόντα χρόνο ο αιτών αποτελεί πράγματι απειλή για τη δημόσια τάξη. Εάν δεχόμασταν δε ότι ένας άνθρωπος που έχει καταδικαστεί για αδίκημα θεωρείται εφ΄όρου ζωής επικίνδυνος για τη δημόσια τάξη θα αναιρούσαμε το βασικό πυρήνα του χαρακτήρα της ποινής, που είναι ο σωφρονισμός και η δυνατότητα επιστροφής του δράστη στη νομιμότητα.  

Απόφαση του Δικαστηρίου:

Ο ως άνω ισχυρισμός έγινε στο σύνολό του δεκτός. Στο διατακτικό της Απόφασης αναφέρονται μεταξύ άλλων τα παρακάτω: 

“9. Επειδή, σε σχέση με τους ανωτέρω λόγους ακύρωσης, το Δικαστήριο λαμβάνει, καταρχάς, υπόψη ότι για την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης συνεκτιμήθηκε από τη διάδικη Αρχή η βαρύτητα των αδικημάτων για τα οποία καταδικάσθηκε ο αιτών, με την…………απόφαση του Πενταμελούς Εφετείου Θεσσαλονίκης. Ωστόσο, ενόψει του είδους της αιτηθείσας άδειας, για την απόρριψη του επίμαχου αιτήματος δεν αρκεί η παράθεση της καταδικαστικής απόφασης που εκδόθηκε σε βάρος του, από την οποία προκύπτει το είδος και η αυξημένη ποινική βαρύτητα των τελεσθέντων αδικημάτων (πρβλ. ΣτΕ 5029/2012, 4023/2011, ΣτΕ εν συμβουλίω 1525/2013, Ε.Δ.Δ.Α., απόφαση της 24-9-2012, Balogun κατά Ηνωμένου Βασιλείου, αρ.προσφυγής 60286/2009, σκ.49), αντιθέτως η Διοίκηση όφειλε να διαπιστώσει αιτιολογημένως ότι αυτός εξακολουθεί να αποτελεί πραγματική, ενεστώσα και αρκούντως σοβαρή απειλή για την δημόσια τάξη, όπως προβλέπεται στην παρ. 2 του άρθρου 82 του ν.4251/2014, συνεκτιμώντας όλα τα νόμιμα κριτήρια, όπως αυτά προκύπτουν από την ανωτέρω διάταξη, το άρθρο 8 της ΕΣΔΑ αλλά και το άρθρο 22 του π.δ. 106/2007, εφόσον σε βάρος του λήφθηκε και το μέτρο της επιστροφής. Ειδικότερα, ναι μεν λόγω της βαρύτητας των αδικημάτων, για τα οποία καταδικάσθηκε, η Διοίκηση δεν κωλυόταν (ούτε κωλύεται) να προβεί σε κρίση περί επικινδυνότητας αυτού, πλην όμως δεν διευκρινίζονται ούτε ο χρόνος, ούτε οι συνθήκες τέλεσης αυτών, ώστε να είναι νομίμως αιτιολογημένη η κρίση της, δοθέντος ότι τα στοιχεία αυτά δεν προκύπτουν από το απόσπασμα της καταδικαστικής απόφασης που περιήλθε στο Δικαστήριο ούτε αυτά περιγράφονται στην προσβαλλόμενη απόφαση. Περαιτέρω, δεν λήφθηκαν υπόψιν οι προσωπικές περιστάσεις του αιτούντος, η οικογενειακή του κατάσταση, η διάρκεια και το καθεστώς της παραμονής του στην Ελλάδα από το έτος 2001, η διάρκεια της έγγαμης συμβίωσης, λαμβανομένου υπόψη ότι ο γάμος τελέστηκε στις 03.09.1980, η ύπαρξη δεσμών με την χώρα καταγωγής του ούτε η ηλικία του. Περαιτέρω, δεν εξέτασε, ως όφειλε, εάν, με βάση τις περιστάσεις της συγκεκριμένης υπόθεσης, μπορεί να αναμένεται η μετεγκατάσταση της οικογένειας στην Αλβανία, ή εάν η βλάβη που θα προκληθεί σε περίπτωση διάσπασης της οικογενειακής ενότητας, παρίσταται, ενόψει των περιστάσεων αυτών, δυσανάλογη. Υπό τα δεδομένα αυτά, η Διοίκηση δεν στάθμισε, ως όφειλε για την πληρότητα της κρίσης, όλα τα προαναφερόμενα αντικρουόμενα συμφέροντα και συνεπώς μη νομίμως εξέδωσε την προσβαλλόμενη απόφαση. Τέλος, δεδομένου ότι έγιναν δεκτοί οι ανωτέρω λόγοι της αίτησης ακύρωσης, παρέλκει ως αλυσιτελής η έρευνα των λοιπών λόγων αυτής.”

Επιμέλεια:  Βάσω Αραμπατζή, Δικηγόρος Θεσσαλονίκης, Μέλος του Δικηγορικού Γραφείου Συνηγορία